سوالات متن تاریخ ادبیات (2) همراه با پاسخ های تشریحی قسمت (3)

درس هفتم

1- نخستین نشانه‌های علاقه به ساده‌نویسی و بیزاری از سبک مصنوع و متکلف دوران صفویه، در آثار چه کسی ظاهر شد؟ ابوالفضل علامی

2- نویسنده‌ی کتاب‌های «درّه‌ی نادری و جهان‌گشای نادری» کیست؟ میرزا مهدی خان استرآبادی

3- ابوالفضل علامی، چه کسی بود؟ مورخ و نویسنده‌ی عصر اکبرشاه

4- نثر و شیوه‌ی نگارش « میرزا مهدی خان استرآبادی» چگونه بود؟ نثر پر تکّلف و ثقیل

5- از چه عهدی پایه‌ی نثر ساده در ایران نهاده شد؟ اواخر عهد خواجه رشیدالدین فضل الله

6- «نثر فنی» تا چه دوره‌ای ادامه داشت؟ دوره‌ی قاجاریه

7- صاحب قلمی که دردوره‌ی قاجاریه با قوه‌ی فصاحت و بلاغت خود، سبک تازه‌ای در نویسندگی فارسی پدید آورد، که بود؟ قائم مقام فراهانی

8- مهمترین نوشته‌های «قائم مقام» در کدامکتاب گرد آمده است؟ منشآت

9- اختصاصات نثر «قائم مقام» چیست؟ سادگی، صراحت بیان، ایجاز و پختگی

10- چه کسانی بعد از قائم مقام آگاهانه از شیوه‌ی نویسندگی پیشینیان انتقاد کرده و ساده نویسی غربی را پیشنهاد کردند؟ میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی

11- نویسنده‌ی کتاب «حاجی بابا اصفهانی» کیست؟ جیمز موریه

12- محتوای کتاب «حاجی بابا اصفهانی» چیست؟ انتقاد از ایرانیان عصر قاجاری و برخی از آداب و رسوم آن زمان

13- چه کسی کتاب «حاجی بابا اصفهانی» را به طبان فارسی ترجمه کرده است؟ میرزا حبیب اصفهانی

14- نام مهم‌ترین اثر «عبدالرحیم تبریزی» معروف به «طالبوف» چیست؟ مسالک المحسنین

15- موضوع کتاب «مسالک المحسنین» چیست؟ سفر رؤیایی گروهی با تخصص‌های مختلف، به قله دماوند

16- «سیاحت نامه‌ی ابراهیم بیک» اثر کیست؟ حاج زین العابدین مراغه‌ای

17- کتاب «شرح زندگانی من» اثر کیست؟ عبدالله مستوفی

18- هدف از نوشتن کتاب «شرح زندگانی من» چه بوده است؟ تشریح ااوضاع اجتماعی و روشن کردن جریان کارهای دولتی و اداری زمان خود

19- نام دیگر «خاطره نویسی» چیست؟ حسب حال

20- «قائم مقام» در نثر بیش‌تر از چه کسی تقلید کرده است؟ سعدی

 -------------------------------------------------------------

درس هشتم

1- نشانه‌های ضعف در حکومت صفویان از چه زمانی آغاز شد؟ اندکی پس از دوره‌ی شاه عباس کبیر

2- در دوران نادرشاه رمیدگی شاعران از چه چیزی بود؟ از شیوه‌های افراطی مضمون پردازی و تخیلات دور و دراز شاعرانه

3- شیوه‌ی پیشنهادی این شاعران چه بود؟ پیروی از شاعران گذشته و اسلوب قدما

4- کدام انجمن ادبی، به اسلوب قدما‌(در شعر) توجه کرد؟ انجمن ادبی مشتاق

5- پیشگامان انجمن ادبی مشتاق، چه کسانی بودند؟ میر سیدعلی مشتاق، سید محمد شعله و آذر بیگدلی

6- چرا کار انجمن ادبی مشتاق اهمیت دارد؟ برای نخستین بار گروهی از شاعران صاحب ذوق به تغییر خط مشی در شعر فارسی اقدام کردند.

7- قالب‌های رایج فارسی در این دوره، کدام‌اند؟ غزل و بعد قصیده

8- «غزل» در این دوره‌ به شیوه‌ی کدام شاعران سروده شد؟ سعدی و حافظ و امیر خسرو

9- مضمون «قصاید» این دوره چیست؟ مدح و وصف، نکته‌های اخلاقی، مناقب و مرائی

10- در این دوره چه تحولی در شعر پیش آمد؟ در قلمرو تخیل وموسیقی شعر حتی زبان چیز تازه‌ای به شعر افزوده نشد.

11- «مشتاق» در شیوه‌ی تازه (روی گردانی از سبک دوره‌ی صائب) طریقه‌ی کدام شاعر را بازآفرینی کرد؟ طریقه‌ی محتشم را

12- «مشتاق» در شیوه‌ی قدما به طرز کدام گویندگان توجه داشت؟ گویندگانعرای و فارس

13- لقب «فیلسوف اعظم» از آن کیست؟ میرزا نسیر اصفهانی

14- «میرزا نصیر» علاوه‌ی بر شاعری، در کدام رشته‌های علمی فعالیت داشت؟ طب و نجوم و ریاضی

15- «جام گیتی نما» اثر کیست؟ میرزا نصیر اصفهانی

16- موضوع کتاب «شفاء الاسقام» چیست؟ حکمت

17- «شفاء الاسقام» اثر کدام شاعر است؟ میرزا نصیر اصفهانی

18- کدام شاعر، شاگرد «میرزا نصیر اصفهانی» بود؟ سید احمد هاتف اصفهانی

19- اصفهان در کدام دوره نصف جهان محسوب می‌شد؟ دوره‌ی صفویان

20- موضوعغزل در دوره‌ی بازگشت چه بود؟ عشق و هجران و فراق

 

-------------------------------------------------------------

درس نهم

1- مثنوی «آذر بیگدلی» چه نام دارد؟ یوسف و زلیخا

2- قصاید و غزلیات «آذر بیگدلی» بیش‌تر بر شیوه‌ی کدام شاعران است؟ شاعران عصر سعدی و حافظ

3- مهم‌ترین اثر «آذر بیگدلی» چه نام دارد؟ تذکره‌ی آتشکده

4- محتوای کتاب «تذکره‌ی آتشکده» چیست؟ شرح حال مختصر و گلچینی از اشعار 850 شاعر پارسی گوی

5- چرا «آذر بیگدلی» به دیرپسند معروف شده است؟ به سبب دقتی که در شناخت و گزینش اشعار شاعران داشته است.

6- «آذر» اصول شعر را از که آموخته است؟ بیش‌تر از مشتاق آموخته است.

7- شهرت «هاتف اصفهانی» به سرودن کدام نوع شعر است؟ ترجیع‌بند

8- پیشاهنگ سبک بازگشت به طریقه‌ی قدما کیست؟ مشتاق اصفهانی

9- شاخص‌ترین سخنور «دوره‌ی بازگشت» کیست؟ سید احمد هاتف اصفهانی

10- هاتف در غزل تابع کیست؟ سعدی و حافظ

11- «هاتف» در سرودن ترجیع بند خود به کدام شاعران قبل از خود، نظر داشته است؟ تریجع بند سعدی و ترکیب بند جمال الدین عبدالرزاق

12- ترجیع بند هاتف، مشتمل بر چند بند است؟ پنج

13- بیت «ای سرو بلند قامت دوست / وه وه که شمایلت چه نیکوست» از کدام شاعر است و در چه قالبی سروده شده است؟ سعدی، ترجیع بند

14- در تمام بندهای ترجیع بند هاتف از چه سحن می‌رود؟ از اقلیم عشق سخن می‌رود؟ از اقلیم عشق سخن می‌رود.

15- «فروغی بسطامی» ابتدا چه تخلصی داشت؟ مسکین

16- چه کسانی سرمشق «فروغی بسطامی» در غزل‌سرایی بوده‌اند؟ سعدی و حافظ

17- «فروغی» در خراسان، با کدام شاعر عصر قاجاز آشنا شد و به همراه او به ترهان آمد؟ قاآنی

18- هنر «فروغی» در سرودن چه نوع شعری است؟ غزل

19- «فروغی» در کجا چشم به جهان گشود؟ عتبات

20- قصیده‌ی «طلوعیه‌ی هاتف» در مدح و ستایش کیست؟ علی بن ابی‌طالب