سوالات متن تاریخ ادبیات (2) همراه با پاسخ های تشریحی (قسمت 4)

درس دهم

1- اوج قدرت فقها و مجتهدان شیعه در دوره‌ی قاجاریه در کدام واقعه مشاهده شد؟ مسئله‌ی لغو انحصار تنباکو

2- فتوای تحریم تنباکو از کدام مجتهد معروف بود؟ میرزا حسن شیرازی

3- کدام رسم شاعرانه در «دوره‌ی صبا» احیا شد؟ رسم مدیحه‌سرایی

4- کتاب «براهین العجم» از کیست؟ میرزا محمد تقی لسان‌الملک سپهر

5- محتوای کتاب «براهین العجم» چیست؟ موازین و اصول شعر

6- «ملا احمد نراقی» چه تخلصی داست؟ صفایی

7- مثنوی «طاقدیس» را چه کسی سروده است؟ ملا احمد نراقی

8- تخلص «حاج ملاهادی سبزواری» چیست؟ اسرار

9- مهم‌ترین تغییر جغرافیایی در حوزه‌ی شعر و ادب در «عصر صبا» چه بود؟ انتقال مرکزّیت ادبی از شیراز و اصفهان به تهران

10- کدام شاعر در دربار فتحعلی شاه عنوان ملک‌الشعرایی داشت؟ فتحعلی خان صبا

11- کتاب «ناسخ‌التواریخ» اثر کیست؟ لسان‌آلملک سپهر

12- پس از قاآنی لقب «شمس‌الشعرایی» به کدام شاعر تعلق گرفت؟ سروش

13- قالب شعر در «دوره‌ی صبا» عموماً کدام قالب است؟ قصیده ودرمرحله‌ی بعد غزل

14- مضمون و محتوای شعر «دوره ی صبا» چیست؟ اندیشه‌هایی است که یک بار در عصر شکوه مکتب خراسانی در ادب فارسی تجربه شده است.

15- کدام مثنوی حماسی را «صبا» به تقلید از شاهنامه سروده است؟ شهنشاه نامه

16- مثنوی «عبرت نامه»‌ی صیای کاشانی به تقلید از کدام اثر نوشته شده است؟ تحفة العراقین خاقانی

17- کتاب «شهنشاه نامه» در کدام بحر سروده شده است؟ متقارب

18- کدام کتاب «صبا» تقلیدی لز بوستان سعدی است؟ گلشن صبا

19- لقب شعری «مجمر اصفهانی» چه بود؟ مجتهد الشعرا

20- «مجمر اصفهانی» در غزل پیرو کیست؟ سعدی

-------------------------------------------------------------

درس یازدهم

1- پس از شمتاق، کانون شعر اصفهان به قسمت چه کسی گرم ماند؟ میرزا عبدالوهاب نشاط

2- «نشاط» از پیروان جدی کدام سبک بود؟ بازگشت ادبی

3- لقب نشاط در دربار فتحعلی شاه چه بود؟ معتمدالدوله

4- شیوه‌ی غزل سرایی «نشاط» تقلید از کدام شاعر است؟ حافظ

5- عنوان مجموعه‌ی آثار منظوم و منثور «نشاط» چیست؟ گنجینه‌ی نشاط

6- «نشاط» با چه زبان‌هایی آشنایی داشت؟ فارسی، عربی و ترکی

7- تخلص «میرزا شفیع شیرازی» چه بود؟ وصال

8- از «وصال شیرازی» چند مثنوی بر جای مانده است؟ دو مثنوی به نام‌های بزم وصال و تکمیل مثنوی فرهاد و شیرین وحشی بافقی

9- مثنوی «بزم وصال» به شیوه‌ی کدام کتاب سروده شده است؟ بوستان سعدی

10- علاوه بر شاعری «وصال» در کدام رشته‌های هنری فعالیت چشمگیری داشت؟ نوشتن انواع خط و خوش آواز بودن.

11- «یغمای جندقی» از اهالی کجاست؟ خور و بیابانک، از توابع جندق

12- شهرت «یغما» برای کدام نوع شعر است؟ هجوها، هزلیات نیش‌دار و مرثیه‌های ساده و دردناک

13- تخلص شعری «میرزا حبیب قاآنی» در ابتدای کار چه بود؟ حبیب

14- «قاآنی» با کدام زبان‌های اروپایی آشنا بود؟ انگلیسی و فرانسه

15- کتاب منثور «قاآنی» چه نام دارد و به شیوه‌ی کدام کتاب است؟ پریشان، گلستان سعدی

16- کدام لقب از جانب حاجی میرزا آقاسی به «قاانی» داده شد؟ حسان العجم

17- قدرت طبع «قاآنی» در شاعری از کدام اشعار او فهمیده می‌شود؟ قصاید او

18- لقب «سروش اصفهانی» چه بود؟ شمس الشعرا

19- مجموعه «شمس المناقب» از سروش اصفهانی درباره‌ی چیست؟ ستایش ائمه‌ی اطهار

20- کدام مجموعه‌ی اشعار «سروش» در ذکر فاجعه‌ی کربلاست؟ روضة الانوار

 

-------------------------------------------------------------

درس دوازدهم

1- کدام فرمان دستاورد نهضتی سیاسی- اجتماعی بود که مظفرالدین شاه نیز رسید؟ فرمان مشروطیت

2- دوران حکومت کدام پادشاه «استبداد صغیر» نامیده شد؟ دوران حکومت محمد علی شاه (سیزده ماه و چند روز)

3- شعر «دوره‌ی بیداری» از نظر کارکرد و دایره‌ی شمول چگونه بود؟ شعر در این دوره عمومیت یافت و زبان برنده‌ی نهضت در روزنامه‌ها و مطبوعات شد.

4- زبان و موسیقی شعر «عصر بیداری» چند مسیر را پیمود؟ دو مسیر جداگانه

5- ملک الشعاری بهار و ادیب الممالک به چه زبانی پای‌بند بودند؟ زبان فاخر و پر صلابت گذشته که به عروض قدیم تکیه داشت.

6- کدام گروه شاعران، زبان مردم کوچه و بازار را برگزیند؟ نسیم شمال ، عارف و عشقی

7- تخیل و قالب شعری در عصر «بیداری» چگونه بود؟ بیش و کم بدون تغییر باقی ماند.

8- «سه تابلوی مریم» اثر کیست؟ میرزاده‌ی عشقی

9- جهان شناسی شاعران در دوره‌ی بیداری چه تغییری کرد؟ با الهام از حوادث و مقتضیات زمان شکل گرفت و مجموعه‌ی حیات را واقعیتی ملموس و هدفمند در نظر گرفتند.

10- مفهوم «آزادی» در دوره‌ی بیداری به چه معناست؟ مردم علاوه بر حقوق فردی مختارند سرنوشت سیاسی و اقتصادی خود را نیز معین کنند.

11- شعار «اتحاد اسلامی»از جانب چه کسی مطرح شد؟ سید جمال الدین اسدآبادی

12- «وطن» به معنای سرزمینی با مشترکات قومی، زبانی و فرهنگی از کدام دوره وارد قلمرو ادبیات فارسی شده است؟ از عصر بیداری

13- کدام شاعران به «ادبیات کارگری» علاقه‌ی بیشتری نشان داده‌اند؟ فرخی یزدی و ابوالقاسم لاهوتی

14- پس از تهران، کدام شهر کشور بازار سیاسی و مطوبوعاتی گرم‌تری داشت؟ تبریز

15- شعر ملی مشروطه، از چه طریقی در خدمت مردم قرار گرفت؟ از طریق مطبوعات و روزنامه‌ها

16- روزنامه‌ی معروف «نسیم شمال» را چه کسی منتشر کرد؟ سید اشرف الدین گیلانی

17- جنگ‌های ایران و روس، چه ضرورتی را برای جامعه‌ی ایران به وجود آورد؟ ضرورت روی آوردن به دانش و فن جدید

18- مدرسه‌ی دارالفنون را چه کسی تأسیس کرد؟ میرزا تقی خان امیرکبیر

19- شاعران کوچه و بازار، بیش‌تر به کدام قالب شعری علاقه داشتند؟ مستزاد، مخمس، دو بیتی‌های پیوسته، ترانه و تصنیف

20- در شعر قبل از مشروطه، «وطن» چه مفهومی داشت؟ زاد بوم و سرزمینی بود که شخص در آن پرورش یافته بود.