حضرت علی علیه السلام: دنیا سه روز است...
حضرت علی علیه السلام: دنیا سه روز است...
دنیا سه روز است؛ روزی که با هرچه در آن بود گذشت و باز نخواهد گشت، و روزی
که در آن قرار داری و سزاوار است که آن را غنیمت دانی، و روزی که نمیدانی
از چه کسی خواهد بود. و چه بسا تو در آن رخت به سرای دیگر کشی.
روزی که گذشت، حکیمی ادبکننده است، و روزی که در آن هستی دوستی در حال
وداع، و اما از فردا تنها امیدی به آمدنش داری؛ پس از امروز توشه برگیر و
از آن به شایستگی جدا شو. فقط به کاری که کردهای اطمینان داشته باش، و از
دلبستن و فریفتهشدن به آرزو و اَمَل بپرهیز؛ غم فردا را امروز به خود راه
مده که غم امروزْ تو را بس است، و فردا با کار و گرفتاری خود بر تو وارد
خواهد شد. اگر غم فردا را بر امروز خود بار کنی بر اندوه و رنج خویش
افزودهای، و بار چیزهایی را که باید در چند روز بکشی، در یک روز کشیدهای؛
و بدینگونه اندوه خود را بزرگ، و گرفتاری خود را فراوان، و رنج خود را
زیاد کردهای. و با دلبستن به آرزو از اقدام و کوشش باز ماندهای، در حالی
که اگر دل خویش را از آرزو تهی ساخته بودی، به تلاش و کوشش بر میخاستی.
آیا نمیبینی که دنیا ساعتی میان دو ساعت است؟ ساعت گذشته، و ساعت
باقیمانده، و ساعتی که در آن هستی؛ تو اکنون از آسایش ساعت گذشته و ساعت
آینده لذتی نمییابی، و از سختی آنها دردی احساس نمیکنی، پس ساعت گذشته و
ساعتی را که اکنون در آنی، همچون دو مهمان بدان که بر تو وارد شدهاند.
آنکه پیش از تو رفته تو را نکوهش میکند، و آنکه بر تو وارد شده تجربهای
از گذشته برایت آورده است. اکنون مواظب باش کاری نکنی که آن هم مانند
مهمان دیروز ناراحت از خانه ات بیرون شود، اگر به این مهمان که اکنون در
خانهات هست احسان کنی جبران گذشته را خواهی کرد، پس با نیکیکردنِ به
مهمان حاضر، جبران مهمان گذشته را بنما و کاری نکن که آنها هر دو با تو
دشمنی کنند که به زیانت تمام خواهد شد.
«مستدرکالوسائل»، ج 12، ص149.