ده سال فراز و فرود دیپلماسی هسته‌ای

 ده سال فراز و فرود دیپلماسی هسته‌ای

9 روز رایزنی‌های هسته‌ای در لوزان بالاخره تمام شد

پس از سه توافقنامه تهران ، بروکسل و پاریس در سال 1382 میان ایران و سه کشور اروپایی در زمان دبیری شورای عالی امنیت ملی آقای حسن روحانی و عدم پایندی طرف اروپایی به تعهدات خود بر اساس این توافقنامه ها، ایران در سال 1384آغاز غنی سازی را اعلام کرد.

به گزارش صالحین ، پس از سه توافقنامه تهران ، بروکسل و پاریس در سال 1382 میان ایران و سه کشور اروپایی در زمان دبیری شورای عالی امنیت ملی آقای حسن روحانی  و عدم پایندی طرف اروپایی به تعهدات خود بر اساس این توافقنامه ها، ایران در سال 1384آغاز غنی سازی را اعلام کرد.

 

در این گزارش به روند تاریخی مذاکرات هسته ای پس از سال 1384 خواهیم پرداخت.

 

سال 1384:

 

- در10 اردیبهشت ایران اعلام کرد بعلت عدم پایبندی طرف غربی به تعهدات خود، ممکن است فرآوری اورانیوم را در اصفهان از سر بگیرد.

 

- در تیر وزارت امور خارجه آلمان در خصوص تصمیم ایران ابراز نگرانی کرد. تونی بلر به ایران هشدار داد و وزیرخارجه فرانسه راه اندازی مجدد یو سی اف اصفهان را غیرقابل قبول خواند.

 

- در10 مرداد ایران اعلام کرد از آنجا که در روند مذاکرات پیشرفتی مشاهده نمی­شود و مهلت اروپایی­ها نیز پایان یافته است، ‌آژانس را رسماً از تصمیم خود برای از سرگیری فرآوری اورانیوم آگاه خواهد کرد و این کار را در یازدهم مرداد با ارسال نامه­ای به آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر آغاز به کار روند غنی سازی انجام داد.

 

- در15 مرداد  اروپا طرح جامع پیشنهادی خود را در مورد برنامه هسته­ای ایران، تقدیم مقامات ایرانی کرد اما اروپا باز هم خواستار تعلیق غنی­سازی و برچیده شدن برنامه هسته ای ایران  بود. در بسته اروپایی ها، مشوق­هایی ارائه شده بود که بسیار کلی و فاقد ضمانت اجرایی بودند.

 

- ایران ، در17 مرداد ، با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی ، فرآوری اورانیوم را در اصفهان از سر گرفت. اتحادیه اروپا این اقدام را محکوم کرد. 

 

- 30 مرداد علی لاریجانی  با حکم محمود احمدی نژاد رییس جمهور، به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی انتخاب شد و سکان مذاکرات هسته ای را در دست گرفت.

 

- در2 مهر شورای حکام اژانس بین المللی انرژی اتمی در قطعنامه ای از ایران خواست ، مذاکرات با سه کشور اروپایی را از سر بگیرد و پروتکل الحاقی را به تصویب برساند و برنامه غنی­سازی اورانیوم را متوقف کند.

 

 

- در 12 بهمن  ‌کشورهای1+5 در بیانیه­ای اعلام کردند پرونده ایران را به نشست اضطراری شورای امنیت گزارش خواهند کرد. در اولین واکنش به این بیانیه، لاریجانی اعلام کرد، هرگونه گزارش و یا ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت به معنای پایان دیپلماسی است.

 

- شورای حکام سرانجام در15بهمن طی قطعنامه­ای پرونده هسته­ای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد گزارش کردند. در پی این اقدام شورای حکام، احمدی نژاد رییس جمهور در نامه­ای به سازمان انرژی اتمی دستور تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را صادر کرد.

سال 1385:

 

- در 9 فروردین، شورای امنیت سازمان ملل از مدیر کل آژانس بین­المللی انرژی اتمی خواست ظرف مدت 30 روز گزارشی را درباره  پایبندی ایران به اقدامات مورد درخواست شورای حکام آژانس ارائه کند.

 

- در22 فروردین، غلامرضا آقازاده، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی اعلام کرد  با همت متخصصان جوان، ایران موفق به راه­ اندازی و نتیجه گیری از پایلوت و تثبیت دانش فنی و عملی غنی سازی گردیده است.

 

- در 8 اردیبهشت، البرادعی  مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارشی از فعالیت­های ایران به شورای حکام و شورای امنیت ارائه کرد. در این گزارش آمده بود، ایران برنامه­های خود را متوقف نکرده و اطلاعاتی در زمینه موضوعات اساسی نداده است.

 

- احمدی نژاد رییس جمهور در 9اردیبهشت اعلام کرد: تصمیم ایران برای کسب فناوری هسته­ای و تولید سوخت هسته­ای بازگشت ناپذیر است.

 

- ارائه بسته پیشنهادی غرب به ایران در خرداد. ایران اعلام کرد ظرف 45 روز یعنی تا 31 مرداد 1385 به این بسته پاسخ خواهد داد.

 

- در تیر علی لاریجانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی در رأس هیأتی بلندپایه برای انجام مذاکرات مقدماتی به منظور ارائه پاسخ به بسته پیشنهادی عازم بروکسل شد و پس از دیدار با هیأت 5 کشور(به غیر از آمریکا) به ریاست خاویر سولانا، مسئول وقت کمیته سیاست خارجی اتحادیه اروپایی اعلام کرد: ایران پاسخ مقدماتی خود به بسته را ظرف یک هفته آینده ارائه خواهد کرد.

- هیأتهای ایران و1+ 5 بار دیگر در20 تیر در بروکسل گردهم آمدند.این مذاکرات نتیجه ای مملموسی در بر نداشت.

 

- شورای امنیت سازمان ملل متحد در 9 مرداد قطعنامه 1696 را برضد فعالیت­های هسته­ای ایران صادر کرد. در این قطعنامه از ایران خواسته شد فعالیت­های غنی سازی هسته­ای خود را حداکثر تا 9 شهریور کاملاً به حال تعلیق در آورد.  بوش رییس جمهور آمریکا در واکنش به این قطعنامه، آن را  قطعنامه ای قوی خواند که  پیام واحدی را به ایران فرستاد.

 

- علی لاریجانی در 18 شهریور 1385  برای دیدار با سولانا راهی وین شد و به مدت هفت ساعت با وی در کاخ صدر اعظمی اتریش گفت‌وگو کرد. آنها توافق کردند دیدارهایشان یک هفته بعد در وین ادامه پیدا کند اما 22 شهریور ناگهان خبر لغو دیداراعلام شد. دوطرف به صورت جداگانه از دیدار و مذاکرات بعدی‌ در نیویورک خبر دادند.

 

- گفت‌وگوهای ایران و5+1 در مهر 1385 متوقف شد.  وزیران خارجه اتحادیه اروپایی در بیانیه ای با پایان رسمی مذاکرات با ایران ، عملا در صدد زمینه سازی ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت برآمدند.

 

- شورای امنیت در  2 دی قطعنامه 1737 را برضد ایران تصویب کرد. در این قطعنامه ، تحریم­هایی برضد ایران به تصویب رسید. در این قطعنامه درخواست برای تعلیق فعالیت های هسته ای ایران وسیع­تر شده است. در پی تصویب این قطعنامه، نمایندگان مجلس شورای اسلامی به دو فوریت طرح الزام دولت در تجدیدنظر در همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی رای مثبت دادند.

 

- در 17 اسفند تصمیم شورای حکام آژانس بین­المللی انرژی اتمی مبنی بر قطع نیمی از برنامه کمک­های فنی خود به ایران در راستای اجرای تحریم های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی به تصویب رسید.

 

سال 1386:

 

-در 4 فروردین با هدایت و هماهنگی آمریکا و برخی کشورهای اروپایی ، دومین‌ قطعنامه تحریمی با شماره 1747  به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید. از جمله موارد تحریم­های جدید این قطعنامه عبارتند از: ممنوعیت صادرات تسلیحات و دعوت به خودداری از فروش سلاح به ایران، محدودیت سفرهای خارجی برخی از مقامات رسمی ایران.

 

- محمود احمدی‌نژاد رییس جمهوری وقت از آغاز مرحله ‌نصب 6 هزار سانتریفیوژ جدید در تأسیسات غنی‌سازی نطنز خبر داد. ایران با این اقدام، عملا وارد مرحله غنی سازی صنعتی شد.

 

- در آذر، سعید جلیلی که پس از علی لاریجانی بعنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب شده و سکان مذاکرات هسته ای را در دست گرفته است  ، گفتگو با خاویر سولانا را در دستور کار قرار داد. اولین دور مذاکرات جلیلی و سولانا در لندن برگزار شد.

 

پس از مذاکرات مفصل و طولانی لندن، سولانا این گفتگوها را ناامیدکننده خواند و در نهایت مذاکرات متوقف شد. سعید جلیلی در واکنش به اظهارات سولانا گفت : ما از حقوق ملت ایران دفاع می کنیم و اگر این موضوع موجب ناامیدی دیگران می شود، تقصیر ما نیست.

 

- در12 آذر سازمان اطلاعات ملی آمریکا که متشکل از 16 سازمان اطلاعاتی است در گزارشی 9 صفحه­ای تاکید کرد ، بر اساس برآورد این سازمان، ایران از سال 2003 برنامه هسته­ای با ابعاد نظامی ، نداشته است.

 

- در 13 اسفند  قطعنامه (1803) شورای امنیت به تصویب رسید.سومین قطعنامه تحریمی شامل سه ضمیمه است که در آن نام 13 شرکت و 13 مدیر تاسیسات هسته­ای ایران به فهرست تحریم­ها اضافه شده است.

 

سال 1387 :‌

 

- در 15 خرداد کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در بیانیه ای در نشست شورای حکام، با قدردانی از همکاری ایران و آژانس، بررسی موضوعات مطالعات ادعایی را در صلاحیت آژانس ندانستند و اجرای پادمان را در ایران به صورت عادی خواستار شدند.

 

- در پی اقدام آمریکا در فضاسازی در خصوص موضوعی با عنوان " مطالعات ادعایی " که به بهانه اطلاعاتی درباره ابعاد نظامی برنامه هسته ای ایران در یک لب تاپ طرح شد ،  علی اصغر سلطانیه نماینده جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین­المللی انرژی اتمی در 16 خرداد  تاکید کرد: تمام اسناد ارائه شده درباره مطالعات ادعایی جعلی و ساختگی است و ادعاهای سیاسی برخی کشورها فضای همکاری در آژانس را آلوده کرده است.

 

- در 26  خرداد  جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی در دیدار با «خاویر سولانا» رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مدیران کل سیاسی کشورهای آلمان، فرانسه، انگلیس ، چین و روسیه تاکید کرد  رویکرد جمهوری اسلامی ایران در ارائه بسته پیشنهادی به کشورهای جهان، رویکردی راهبردی است که نگاه دراز مدت به منافع همه کشورها دارد.

‌- در3 تیر مدیر کل آژانس بین­المللی انرژی اتمی با اذعان به اینکه هیچ مدرکی مبنی بر انحراف برنامه هسته­ای ایران از مسیر صلح­آمیز وجود ندارد، مذاکره و اعتمادسازی را تنها راه برای حل مسئله هسته­ای ایران دانست.

 

- در 29 تیر مذاکرات هسته­ای جلیلی ـ سولانا در حالی در ژنو آغاز  شد . طرف غربی در این نشست که موسوم به ژنو یک شد ، ، موضوع  "فریز مقابل فریز" (تعلیق برابر تعلیق) را مطرح کرد. جمهوری اسلامی ،‌طرح پیشنهادی فریز مقابل فریز را نپذیرفت زیرا ایران فعالیت صلح آمیز هسته‌ای را حق مسلم خود می‌دانست.« ویلیام برنز » معاون کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا در این مذاکرات حضور دارد. این اولین باری است که آمریکا رسما در مذاکرات شرکت می کند.

 

- در 17مرداد  ، اعضای گروه 1+5 در واکنش به نامه ایران در خصوص پیشنهادهای غرب درباره مسئله هسته­ای، با تاکید بر حل این مسئله از راه مذاکره، از ادامه ارتباط نماینده ایران و نماینده گروه 1 + 5 خبر دادند. در عین حال خبرهای رسیده از موضع سخت آمریکا درباره پیگیری مذاکرات حکایت دارد.

 

- در نشست  دوم مهر  شورای حکام آژانس بین­المللی انرژی اتمی باردیگر بر انحراف نداشتن فعالیت­های هسته­ای ایران تاکید شد. آمریکایی ها در این نشست موضوع مطالعات ادعایی را باردیگر مطرح کردند.  بر اساس مدالیته مورد توافق میان ایرن و آژانس ، آژانس بین­المللی انرژی اتمی موظف بود ، اسناد مورد ادعای واشنگتن را به طور مکتوب به ایران ارائه کند که با فشارهای آمریکا این کار را انجام نداد. با این وجود ، جمهوری اسلامی ایران ، ، پاسخ­های خود را در 117 صفحه به این ادعاها ارائه کرد.

 

- به فاصله چند روز از نشست شورای حکام یعنی در 5 مهر، باردیگر با فشار آمریکا و چند کشور اروپایی ، قطعنامه 1835 شورای امنیت تصویب شد. در این قطعنامه بیانیه­های غیرالزام ­آور قبلی شورا و گروه 1+5 به قطعنامه الزام آور تبدیل شد.

 

- در16 مهر دومین نامه هسته­ای ایران در حالی روانه پایتخت­های کشورهای عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان شد که این کشورها نامه 60 روز پیش تهران را بی­پاسخ گذاشتند. در نامه اول، جلیلی خواستار پاسخ روشن در برابر ابهامات و سوالات ایران شده بود، اما طرف غربی در پاسخ به دعوت ایران برای شفاف سازی، سکوت اختیار کرد.

 

- در20 مهر  مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تداوم مذاکرات ایران و پنج بعلاوه یک  را در چارچوب قطعنامه­های شورای امنیت، خواستار شد.

 

- در 2 آذر گزارش محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین­المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته­ای ایران با بازتاب­های متفاوتی همراه بود، تهران، این گزارش را که مانند گزارش­های پیشین، دارای نکات مثبت و منفی و به مثابه «اعلام وضع سفید در فعالیت   هسته­ای» قلمداد کرد. از دیگر سو آمریکا بی­توجه به اذعان البرادعی به همکاری­های ایران، مدعی شکست در روند تعاملات آژانس با ایران شد.

 

- در 3 اسفند  آژانس بین­المللی انرژی اتمی در تازه­ترین گزارش خود  باردیگر اعلام کرد ، «قادر بوده است انحراف نداشتن مواد هسته­ای اظهار شده در ایران را تائید کند.» دراین گزارش برای شانزدهمین بار انحراف نداشتن فعالیت­های هسته­ای ایران و صلح آمیز بودن آن مورد تاکید قرار گرفت.

سال 1388 :‌

 

- در 7 اردیبهشت وزاری خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در پایان نشست یک روزه خود در لوکزامبورگ، از ادامه گفتگو با ایران درباره برنامه هسته­ای حمایت کردند. در این بیانیه ادعا شده بود که ایران میز مذاکره را ترک کرده ، بنابراین باید به میز مذاکره بازگردد.

 

- در 7 شهریور محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین­المللی انرژی اتمی گزارش جدید خود را درباره برنامه هسته ای ایران ،که همچون گزارش های قبلی دوپهلو و قابل بهره برداری برای آمریکا و طرف های اروپایی است ، منتشر کرد.

 

- کشورهای عضو گروه  1+5 در نشست یازدهم شهریور در حومه فرانکفورت آلمان، بار دیگر درخواست خود را برای مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی ایران درباره برنامه هسته­ای تکرار کردند. این در حالی است که سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی سه شنبه دهم شهریور بسته پیشنهادی جدیدی درباره برنامه هسته­ای کشورمان به منظور آغاز مذاکرات جدید ارائه کرد.  سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از ارائه این بسته استقبال کرد.

 

- دومین مرحله  مذاکرات ایران و نمایندگان کشورهای 1+5 در ژنو برگزار شد.  در این مذاکرات که موسوم به مذاکرات ژنو 2 شد ،سعید جلیلی تاکید کرد، جمهوری اسلامی ایران از حقوق حقه خود به هیچ عنوان منصرف نخواهد شد.

 

- در 8 مهر مدیر کل آژانس بین­المللی انرژی اتمی گفت: با توجه به اسناد و شواهد موجود، برنامه هسته­ای ایران صلح آمیز است و اهداف نظامی در آن دیده نمی­شود. البرادعی افزود: با توجه به آنچه ما می­دانیم، ایران در پی ساخت سلاح هسته­ای نیست. وی در عین حال از مقامات ایران به علت اعلام نکردن وجود مرکز دومی برای غنی­سازی اورانیوم در ایران انتقاد کرد.

 

- در9 مهر رسانه­های آمریکا با اشاره به دیدار معاون وزیر خارجه آمریکا با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در حاشیه نشست 1 +5 در ژنو، از آن به عنوان یک اتفاق نادر یاد کردند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز خبر دیدار «سعید جلیلی» با «ویلیام برنز» را که در سه دهه قطعی روابط دو کشور اقدامی بی­سابقه است، تایید کرد.

 

- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان نشست 1+5  و ایران در ژنو ، در تاریخ نهم مهر ،  مذاکرات را مثبت ارزیابی و با اشاره به تعیین 26 مهر برای برگزاری دور بعدی گفتگوها ابراز امیدواری کرد که توافقات نشست ژنو عملی شود.

 

- در بیست و نهم  مهر در پایان مذاکرات سه روزه وین ، مدیر کل آژانس بین­المللی انرژی اتمی از ارائه پیش­نویس توافق میان دو طرف مذاکره­کننده  درباره غنی­سازی اورانیوم ایران در روسیه، برای مصرف در راکتور تهران خبر داد. محمد البرادعی » گفت : طرح ارائه شده از سوی آژانس به اطلاع کشورهای شرکت کننده در نشست وین رسیده و مورد توافق ضمنی ایران و روسیه قرار گرفته است و بر این اساس آژانس بین­المللی انرژی اتمی دو روز به طرفین مذاکره زمان داده است تا پاسخ قطعی خود را درباره این طرح ارائه کنند.

 

- در هفتم  آبان بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد با استقبال از توافق ایران و پنج بعلاوه یک درخصوص پیش نویس توافق وین ،  موافقت ایران با  بازدید بازرسان آژانس بین­المللی انرژی اتمی از سایت فردو را اقدامی مهم برای اعتمادسازی خواند.

 

 

- در پی مخالفت ایران با انتقال اورانیوم غنی شده به روسیه ، هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا در  8 آبان  سخنانی هشدار آمیز  بیان کرد.

 

-در16 آبان  مدیر کل آّژانس بین­المللی انرژی اتمی در پیشنهادی جدید اعلام کرد، در پی مخالفت تهران با انتقال اورانیوم به روسیه و به منظور کاهش  نگرانی­های غرب درباره برنامه هسته­ای ایران، می­توان اورانیوم غنی شده در این کشور را به ترکیه منتقل کرد. بر اساس سخنان البرادعی، ایران پس از تحویل اورانیوم به ترکیه، سوخت هسته­ای خود را از روسیه تحویل می­گیرد.

 

- البرادعی  در بیست و ششم آبان  آخرین گزارش خود در دوره تصدی مدیر کلی آژانس  را درباره برنامه هسته­ای ایران به شورای حکام ارائه کرد. در این گزارش بار دیگر بر صلح آمیز بودن فعالیت­­های هسته ای ایران تاکید شده بود.  

 

- در 5 آذر ، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشست دو روزه خود را در حالی آغاز کرد که "محمد البرادعی" مدیر کل مصری الاصل آژانس تا پنج روز دیگر رسما کناره‌گیری خواهد کرد و جای خود را به یوکیو آمانو مدیرکل ژاپنی خواهد داد.

 

- دکتر مسعود علیمحمدی استاد فیزیک دانشگاه تهران ، صبح روز 22 دی ماه بر اثر انفجار بمب کنترل از راه دور در مقابل منزلش در تهران به شهادت رسید. یکی از عوامل این اقدام تروریستی پس از بازداشت ، به نقش سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی " موساد" در این عملیات تروریستی اذعان کرد.

 

سال 1389 :‌

 

- روسای جمهور ایران و برزیل و نخست وزیر ترکیه در بیست و هفتم اردیبهشت ،  در حاشیه نشست گروه 15 در تهران ، اقدام به امضای بیانیه مشترک در خصوص تبادل سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران کردند. این بیانیه به آژانس بین المللی نرژی اتمی ارائه شد.

 

 

در مهمترین بند توافقنامه 10 ماده‌ای آمده بود که 1200 کیلو‌گرم سوخت اورانیوم کمتر غنی‌ شده در ترکیه به صورت امانت نگهداری شود، که در مالکیت ایران خواهد بود و ایران و آژانس امکان نظارت بر آن را دارند، متقابلا نیز گروه وین متعهد می‌شود 120 کیلوگرم سوخت مورد نیاز راکتور تهران را به ایران تحویل دهد. با وجود این که گروه وین (آمریکا، روسیه، فرانسه و آژانس) مشوق اصلی میانجیگری ترکیه و برزیل شده بودند، اما در نهایت با فشار آمریکا به ترکیه و برزیل ، این توافقنامه عملی و اجرایی نشد.

 

- چند روز بعد از کارشکنی آمریکا در اجرای توافق تهران ، شورای امنیت با هدایت واشنگتن ، در تاریخ 15 خرداد قطعنامه­ 1929 را برضد ایران تصویب کرد. ترکیه و برزیل به این قطعنامه رای منفی دادند.

- دکتر مجید شهریاری استاد فیزیک دانشگاه شهید بهشتی و دانشمند هسته ای کشورمان روز هشتم آذر ، بوسیله دو تروریست موتورسوار که یک بمب کنترل از راه دور را به خودروی وی متصل کرده بودند ، به شهادت رسید.

 

- در سی ام آذر ،امریکا در اقدامی یک جانبه تحریم­ هایی علیه بخش کشتی رانی ایران تصویب کرد.

 

- مذاکرات استانبول میان ایران و 1+5 روزهای جمعه و شنبه اول و دوم بهمن با دستور کار «همکاری حول نقاط مشترک» برگزار شد.

 

- به فاصله چند روز از مذاکرات استانبول 1 ، آمریکا باردیگر  تحریم­ های یک جانبه­ جدیدی را در  13 بهمن ، برضد ایران تصویب کرد.

 

-وزارت خزانه داری امریکا بانک رفاه کارگران را در روز جمعه 29 بهمن تحریم کرد.

 

-  آمریکا در چهارم اسفند نیز تحریم هایی را برضد برخی مسئولان کشور و در حمایت از اغتشاش گران فتنه 88 تصویب کرد.

 

سال 1390 :

 

- ایران  20 فروردین اعلام کرد موفق شده پودر دی اکسید اورانیوم طبیعی را که سوخت راکتور آب سنگین اراک است، تولید کند.

 

- آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در روز جمعه 16 اردیبهشت در نامه ای به  فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی ایران ، باردیگر با طرح موضوع مطالعات ادعایی خواستار همکاری ایران در این خصوص شد.

 

- وزارت خزانه داری امریکا سه شنبه 27 اردیبهشت بانک صنعت و معدن را تحریم کرد.

 

- اتحادیه­ اروپا در اجلاس وزاری خارجه خود در  2 خرداد، 100 شرکت و 5 فرد ایرانی را در لیست تحریم ها قرار داد.

 

- آمریکا در سوم خرداد  16 شرکت ایرانی را به لیست تحریم ها اضافه کرد.

 

- آمریکا در چهارم خرداد ،هفت شرکت ایرانی را در لیست تحریم ها قرار داد.

 

- فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی ایران در روز چهارشنبه 18 خرداد اعلام کرد  غنی سازی 20 درصد ایران  3 برابر شده و این غنی سازی ،به سایت فردو منتقل می شود.

 

-امریکا در روز پنج شنبه 3 تیر دو شرکت دیگر ایرانی را تحریم کرد.

 

- کاترین اشتون روز 13 تیر در نامه­ ای به سعید جلیلی ، خواهان از سر گیری مذاکرات با ایران شد. این درخواست که  همزمان با اوج گرفتن بیداری اسلامی در منطقه نوشته شده بود ، نسبت به نامه های دیگر از لحن ملایمتری برخوردار بود.

 

- امریکا روز شنبه 18 تیر اعلام کرد به همراه انگلیس و کانادا 50 دانشمند هسته­ ای و و همچنین تعدادی از مقام­ های ایران را  مشمول  تحریم صدور روادید قرار می دهد.

 

- علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران در روز سه شنبه 21 تیر در دیدار با یوکیا آمانو مدیر کل آژانس در وین ، تاکید کرد، اگر آژانس اجرای مدالیته اوت 2007 را کامل کند آنگاه تهران وارد مذاکره برای تدوین مدالیته جدیدی در خصوص مطالعات ادعایی خواهد شد.

 

- سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه روز 22 تیر  اعلام کرد مسکو یک طرح گام به گام مذاکراتی درباره برنامه هسته­ ای ایران را به واشنگتن پیشنهاد کرده است که به موازات افزایش همکاری ایران با آژانس ،تحریم­ ها  کاهش می یابد.

 

- داریوش رضایی نژاد دانشجوی دکترای مهندسی برق دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ، روز اول مرداد در مقابل منزلش و در برابر دیدگان همسر و دختر خردسالش ، با گلوله گروههای تروریستی موساد و سیا به شهادت رسید.

 

- نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه روز دوشنبه 24 مرداد برای گفت وگو با سعید جلیلی همتای ایرانی خود و تشریح طرح جدید مسکو وارد تهران شد.

 

- علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه 26 مرداد در سفری به مسکو  و دیدار با سرگی لاوروف ، طرح هسته­ ای گام به گام روسیه را رسما دریافت کرد.

 

- فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی ایران در روز شنبه 29 مرداد اعلام کرد انتقال ماشین­ های سانتریفیوژ به فردو آغاز شده است.

 

- هرمان ناکارتس معاون امور پادمان مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به مدت 5 روز به ایران سفر کرد و در این مدت از تمام تاسیسات هسته ای ایران بازدید کرد.

 

- سعید جلیلی در روز سه شنبه 15 شهریور به نامه 13 تیر کاترین اشتون پاسخ داد. جلیلی در پاسخ خود تاکید کرد ایران آماده از سرگیری مذاکرات است اما از حقوقش عقب‌نشینی نخواهد کرد .

 

- نیروگاه بوشهر با حضور سرگی اشماتکو وزیر انرژی روسیه و سرگی کرینکو رئیس روس اتم در روز دوشنبه 21 شهریور به طور رسمی با توان 400 مگاوات به شبکه برق سراسری وصل شد.

 

- گروه 1+5 با برگزاری نشستی در نیویورک در تاریخ چهارشنبه 30 شهریور  آخرین وضعیت پرونده هسته­ ای ایران را بررسی کرد. کاترین اشتون پس از این نشست با صدور بیانیه­ ای اعلام کرد این گروه رویکرد گام به گام روسیه را قبول دارد.

 

-اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیست و نهم مهر در نامه‌ای به سعید جلیلی اعلام کرد قدرت‌های بزرگ آماده هستند در هفته های آینده با ایران در باره موضوع هسته ای نشست برگزار کنند.

 

- اتحادیه اروپا روز دوشنبه 18 مهر  نام 29 مقام ایرانی را به فهرست تحریم­ های خود اضافه کرد.

 

- امریکا روز چهارشنبه 20 مهر شرکت هواپیمایی ماهان را تحریم کرد.

 

- ایران در نامه­ ای به تاریخ 8 آبان  آمادگی خود را برای پاسخگویی به هر گونه سوال و ابهام درباره موضوع مطالعات ادعایی رسما به آمانو اعلام کرد اما آمانو ضمن لغو سفر ناکارتس به تهران این نامه را رد کرد.

 

- یوکیا آمانو با انتشار گزارشی برضد ایران در روز سه شنبه 17 آبان ، تهران را متهم به پی گیری برنامه ساخت سلاح هسته­ ای کرد.

 

-امریکا، کانادا، انگلیس و فرانسه در روز دوشنبه 30 آذر تحریم­ هایی یک جانبه علیه بخش بانکی و پتروشیمی ایران اعمال کردند.

 

- اتحادیه اروپا 180 شخصیت حقیقی و حقوقی ایرانی را به دنبال گزارش  آمانو در روز پنج شنبه 10 آذر  تحریم کرد.

 

- سنای امریکا با تصویب قانونی در تاریخ 10 آذر خواهان مجازات کشورها و نهادهای خریدار نفت یا معامله کننده با بانک مرکزی ایران شد.

 

- مجلس نمایندگان امریکا روز چهارشنبه 23 آذر قانونی درباره تحریم بانک مرکزی ایران تصویب کرد.

 

- سنای امریکا روز پنج شنبه 24 آذر با تصویب قانونی که در واقع تلفیق قانون اول دسامبر سنا و قانون 14 دسامبر مجلس نمایندگان بود،به دولت امریکا اجازه داد در صورتی که لازم بداند معامله کنندگان با بانک مرکزی ایران را مجازات کند.

 

- باراک اوباما در روز شنبه 10 دی  قانون تحریم بانک مرکزی ایران را امضا کرد.

 

- مصطفی احمدی روشن، معاون بازرگانی شرکت کالای الکتریک تاسیسات نطنز صبح روز چهارشنبه 21 دی هدف تیم های تروریستی سیا و موساد در تهران قرار گرفت و به شهادت رسید.

- علی باقری معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران روز پنج شنبه 29 دی  به روسیه سفر کرد. در این سفر درباره طرح گام به گام اصلاح شده روسیه گفت وگو شد.

 

- اتحادیه اروپا در روز دوشنبه 3 بهمن خرید نفت از ایران و همچنین معامله با بانک مرکزی ایران را تحریم کرد. دولت امریکا هم با صدور ­بیانیه ای بانک تجارت و 23 مقام ایرانی دخیل در مدیریت­ های اقتصادی را تحریم کرد.

 

- تیمی از مقام­ های آژانس در روز یکشنبه 9 بهمن  به سرپرستی هرمن ناکارتس وارد تهران شدند.

- سران اتحادیه اروپا در نشست روز دوشنبه 10 بهمن تحریم نفت و بانک مرکزی ایران را تصویب کردند.

 

تیم اعزامی آژانس پس از 3 روز مذاکره در روز سه شنبه 11 بهمن  تهران را ترک کرد. دو طرف در این مذاکرات درباره ادامه روند توافق کردند.

 

-باراک اوباما رییس جمهور امریکا روز یکشنبه 16 بهمن  قانون مسدود شدن دارایی­ های بانک مرکزی ایران در امریکا را ابلاغ کرد.

 

- سعید جلیلی در روز سه شنبه 25 بهمن  به نامه کاترین اشتون که در 21 اکتبر 2011 ارسال شده بود پاسخ داد. جلیلی در این نامه تاکید کرد ایران آماده مذاکره با 1+5 درباره­ برنامه­ هسته­ ای خود است.

 

- در روز چهارشنبه 26 بهمن  در مراسمی با حضور آقای احمدی نژاد اولین سوخت 20 درصد ساخت داخل در راکتور تحقیقاتی تهران جای گذاری شد. در این روز همچنین اعلام شد، ایران نسل چهارم ماشین­ های سانتریفیوژ را تولید کرده است.

 

- ایران در روز یکشنبه 30 بهمن صادرات نفت به شرکت های انگلیسی و فرانسوی را قطع کرد.

 

-کاترین اشتون، رییس گروه مذاکره کننده 1+5 با ایران در روز سه شنبه 16 اسفندبه نامه سعید جلیلی پاسخ داد.

 

- سعید جلیلی در نامه­ ای به تاریخ چهارشنبه 24 اسفند به نامه کاترین اشتون پاسخ داد.

 

- شرکت ارتباطات بین المللی بین بانکی روز پنج شنبه 25 اسفند اعلام کرد خدمات دهی به افراد، موسسات و بانک­ های ایرانی تحت تحریم اتحادیه اروپا را قطع می کند.

 

سال 1391 :

 

- اتحادیه اروپا روز جمعه 4 فروردین  ، 17 مقام ایرانی  را به اتهام نقض حقوق بشر تحریم کرد.

 

- وزارت خزانه داری امریکا روز سه شنبه 8 فروردین چند شرکت دیگر ایرانی را در لیست تحریم ها قرار داد.

- مذاکرات استانبول 2 میان ایران و 1+5 روز شنبه 26 فروردین برگزار شد.

 

- علی باقری روز سه شنبه 12 اردیبهشت  برای رایزنی درباره مذاکرات بغداد به چین و روسیه سفر کرد.

 

- کاترین اشتون برای رایزنی درباره مذاکرات آتی با ایران روز چهارشنبه 13 اردیبهشت به تل آویو رفت.

 

- مذاکرات ایران و آژانس در وین روز دوشنبه 25 اردیبهشت  به مدت دو روز آغاز شد. 

- یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز یکشنبه 31 اردیبهشت  وارد تهران شد . در این سفر مدالیته میان ایران و آژانس نهایی نشد

- روز چهارشنبه 3 خرداد مذاکرات ایران و 1+5 در بغداد آغاز شد. مذاکرات بغداد نشان داد که  گروه 1+5 بیشتر به دنبال امتیاز گیری است و عملا نتیجه ای از این دور حاصل نشد و ادامه مذاکرات به مسکو موکول شد

 

- در گفت وگوی سعید جلیلی و کاترین اشتون در روز یکشنبه 21 خرداد، دو طرف  درباره قرار گرفتن بسته 5 محوری ایران در دستور کار مذاکرات مسکو توافق کردند.

- مذاکرات مسکو میان ایران و 1+5 روز دوشنبه 29 خرداد  آغاز شد و پس از دور روز در روز چهارشنبه 31 خرداد پایان یافت. پس از این مذاکرات سعید جلیلی وکاترین اشتون نظرات خود را درباره آن بیان کردند.

 

- دولت امریکا از تاریخ پنج شنبه 8 تیر  اعمال تحریم علیه نفت و بانک مرکزی ایران را آغاز کرد.

 

- مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 در استانبول روز سه شنبه 13 تیر برگزار

 

-کاترین اشتون و  سعید جلیلی روز پنج شنبه 12 مرداد در یک گفت وگوی تلفنی توافق کردند تماس ها ادامه داشته باشد.

 

- شورای حکام اژانس بین المللی انرژی اتمی در روز پنج شنبه 23 شهریور  قطعنامه ای علیه ایران صادر کرد.

 

- سعید جلیلی و کاترین اشتون روز سه شنبه 28 شهریور  به طور دو جانبه در استانبول دیدار کردند.

- اتحادیه اروپا روز دوشنبه 24 مهر  واردات گاز از ایران و صادرات فلزات به ایران را تحریم کرد.

 

- ایران و آژانس پس از دو دور مذاکره در روزهای 27 و 28 دی  در تهران درباره موضوع ابعاد احتمالی نظامی، توافق کردند دور بعدی مذاکرات در تهران برگزار شود.

- ایران از روز چهارشنبه، 18 بهمن391 نصب ماشین های IR-2m را در بخش صنعتی نطنز آغاز کرد

دور هفتم مذاکرات ایران و آژانس روز چهارشنبه 25 بهمن  انجام شد.

- مذاکرات ایران و گروه 1+5 در آلماتی قزاقستان روز سه شنبه 8 اسفند  آغاز شد.

  

در این مذاکرات شش کشور ، در چارچوب یک بسته پیشنهادی جدید، به طرح پیشنهادی 9 ماه قبل ایران در مسکو پاسخ دادند، پاسخی که سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران آن را واقع‌بینانه‌تر از گذشته دانست. با وجود این که در پایان مذاکرات آلماتی دو طرف به توافق رسیدند تا 16 فروردین 92، مجددا در آلماتی بر سر میز مذاکرات بنشینند، اما قرار شد کارشناسان دو طرف، 28 اسفند 91، در استانبول با یکدیگر دیدار کنند و در خصوص پیشنهادات مطرح شده در آلماتی از سوی 2 طرف در ابعاد فنی، حقوقی و سیاسی به بحث و تبادل نظر بپردازند و در نهایت سر فصل مذاکرات آلماتی 2 را آماده کنند.

سال 1392

 

- مذاکرات آلماتی 2 صبح روز جمعه 16 فروردین در شهر آلماتی قزاقستان آغاز شد. نشست 2 روزه آلماتی بدون برگزاری دیدار مشترکی میان تیم مذاکره کننده ایرانی و آمریکایی برگزار شد و این دور از مذاکرات نیز همانند دوره های گذشته با حضور جلیلی و اشتون در کنفرانس خبری و تعیین زمان و دور بعدی مذاکرات به همراه تاکید بر ادامه همکاری ها به پایان رسید

 

- مذاکرات دوجانبه کاترین اشتون و سعید جلیلی در استانبول، چهارشنبه 25 اردیبهشت  برگزار شد

 

- دهمین دور مذاکرات ایران و آژانس درباره مدالیته مطالعات ادعایی روز چهارشنبه 25 اردیبهشت  در وین برگزار شد. 

-  آمریکا دوشنبه سیزدهم خردادماه ، واحد پول ملی و صنایع خودروسازی ایران را تحریم کرد. 

- محفظه اصلی راکتور آب سنگین اراک روز یکشنبه 19 خرداد نصب شد

- آقای حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد ، با رای اکثریت مردم ، بعنوان رییس جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد

مجلس نمایندگان امریکا روز پنج شنبه 10 مرداد  قانون جامع تحریم ایران را با هدف به صفر رساندن صادرات نفت ایران تصویب کرد

- مجلس شورای اسلامی روز پنج شنبه 24 مرداد 1392 به محمد جواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه رای اعتماد داد

- حسن روحانی طی حکمی در روز پنج شنبه 24 مرداد  علی اکبر صالحی را به سمت ریاست سازمان انرژی اتمی منصوب کرد

- حسن روحانی رییس جمهور روز پنج شنبه 14 شهریور  مسئولیت مذاکرات هسته ای را به وزارت خارجه واگذار کرد

-دوشنبه، اول مهر  راکتور اتمی بوشهر از سوی شرکت روسی اتم اکستروی اکسپورت که پیمانکار این نیروگاه است، به سازمان انرژی اتمی ایران تحویل شد.

- محمد جواد ظریف رییس تیم مذاکره کننده هسته ای ایران روز دوشنبه اول مهر برای نخستین بار با کاترین اشتون، در نیویورک ملاقات کرد

 

- وزرای خارجه گروه 1+5  با محمد جواد ظریف در روز جمعه 5 مهر، در نیویورک دیدار کردند

 

- برای نخستین بار پس از انقلاب اسلامی حسن روحانی رییس جمهور ایران روز جمعه 5 مهر  با باراک اوباما رییس جمهور امریکا تلفنی مذاکره کرد

 

- مذاکرات ژنو 4 میان ایران و گروه 1+5، روزهای سه شنبه و چهارشنبه 23 و 24 مهر در ژنو برگزار شد

 

- عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران روز دوشنبه 6 آبان با یوکیا آمانو مدیر کل آژانس انرژی اتمی ملاقات کرد. بلافاصله پس از این ملاقات دوازدهمین دور مذاکرات ایران و اژانس درباره تدوین مدالیته PMD آغاز شد.

- مذاکرات ژنو 5 روزهای پنج شنبه تا شنبه، 16-18آبان  برگزار شد.

 

- علی اکبر صالحی و یوکیا آمانو روز دوشنبه 20 آبان  طی دیداری در تهران، سندی 6 ماده ای به عنوان بخش نخست توافق درباره چگونگی حل و فصل مسائل باقی مانده -بدون ابعاد احتمالی نظامی- را امضا کردند.

 

- مذاکرات ژنو 6 روز چهارشنبه 29 آبان آغاز شد.

- پس از چهار روز مذاکرات فشرده توافق ژنو میان ایران و 1+5  بامداد روز یکشنبه 3 آذر 1392 امضا شد. این توافق که موسوم به " طرح اقدام مشترک " بود ، چارچوب اصلی مذاکرات برای رسیدن به توافق نهایی در مدت شش ماه را تعیین می کرد. در این توافق تاکید شده بود که دو طرف باید حداکثر در مدت یک سال به توافق و راه حل جامع و بلند مدت برسند. این راه‌حل جامع، در برگیرنده یک برنامه غنی سازی مورد توافق دوطرف است، که با اِعمال محدودیت‌ها و اقدامات شفاف‌ساز به منظور حصول اطمینان از ماهیت صلح‌آمیز آن، همراه خواهد بود. این راه‌حل جامع، به مثابه مقوله‌ای یکپارچه است که در آن هیچ چیز مورد توافق نخواهد بود تا زمانی که در مورد همه چیز توافق صورت گیرد. این راه‌حل جامع، فرایندی دو‌سویه و گام به گام خواهد بود و منجر به برداشته شدن کامل همه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و نیز تحریم‌های چند جانبه و ملیتی خواهد شد که بر برنامه هسته‌ای ایران وضع گردیده بود

 

- باراک اوباما روز 16 آذر در مرکز سابان موسسه بروکینگز گفت ایران برای داشتن یک برنامه صلح آمیز نیازی به فردو و اراک ندارد. وی تاکید کرد اگر یک گزینه بیشتر نداشتم ، آرزو داشتم که تمام پیچ و مهره های برنامه هسته ای ایران را باز کنم.

 

- بازرسان آژانس روز یکشنبه 17 آذر از کارخانه تولید آب سنگین در اراک بازدید کردند.

 

- وزارت خزانه داری امریکا  21 آذر 1392 / 19 فرد و شرکت ایرانی و خارجی را به فهرست تحریم های ایران اضافه کرد.

 

- مذاکرات کارشناسی ایران، آژانس و گروه 1+5 درباره چگونگی اجرای توافق ژنو روز جمعه 22 آذر 1392 ناگهان پایان یافت و تیم ایرانی به تهران بازگشت. دیپلمات های ایرانی علت را اعتراض به تحریم های جدید امریکا اعلام کردند.

-  ایران و گروه 1+5 صبح روز دوشنبه 30 دی 1392  اجرای گام نخست توافق ژنو را آغاز کردند. ایران از این روز غنی سازی 20 را تعلیق و عملیات رقیق سازی ذخیره سوخت 20 درصد خود را آغاز کرد.

 

- باراک اوباما روز سه شنبه 8 بهمن 1392 در سخنرانی سالانه خود خطاب به کنگره امریکا گفت ممکن است مذاکرات با ایران برای دست یابی به توافق نهایی موفقیت آمیز نباشد.

 

- جیمز کلاپر مدیر اطلاعات ملی امریکا در سخنرانی سالانه خود خطاب به کمیته برگزیده اطلاعاتی سنا در روز چهارشنبه 9 بهمن 1392 اعلام کرد توافق ژنو هرگونه گریز هسته ای در برنامه غنی سازی ایران را قابل شناسایی کرده است.

- بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در چارچوب مدالیته توافق شده با ایران روز چهارشنبه 9 بهمن 1392 از معدن گچین در بندرعباس بازدید کردند.

 

- ایران روز شنبه 12 بهمن 1392  نخستین قسط از پولهای بلوکه شده خود را طبق توافق ژنو دریافت کرد. این قسط به مبلغ 550 میلیون دلار بوده است

 

- در واکنش به دعوتنامه ایران، از دوشنبه تا جمعه 14 تا 18 بهمن 1392، معاون مدیر کل در امور پادمان ها از مراکز غنی سازی در نطنز و فردو، راکتور IR-40 در اراک و طرح تولید سوخت و مرکز تولید صفحات سوختی (PFEP) در اصفهان دیدن کرد.

 

- وندی شرمن معاون وزیر خارجه و رییس تیم امریکایی در مذاکرات 1+5 روز سه شنبه 15 بهمن 1392 با حضور درکمیته روابط خارجی سنا اعلام کرد که عقیده دارد ایران را همانند موضوع هسته ای در سایر حوزه ها هم می توان مهار کرد.

 

- دیوید کوهن معاون وزیر خزانه داری امریکا روز سه شنبه 15 بهمن 1392 در نشست استماع کمیته روابط خارجی سنای امریکا گفت امریکا حفظ فشار بر ایران را برای رسیدن به توافق نهایی ضروری می داند.

 

- وزارت خزانه داری امریکا روز پنج شنبه 17 بهمن 1392 / 36 فرد حقیقی و شرکت ایرانی را در اقدامی که نقض صریح توافق ژنو است تحریم کرد.

 

- مذاکرات ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای تدوین یک مدالیته درباره موضوع ابعاد احتمالی نظامی روز شنبه 19 بهمن 1392 در تهران آغاز شد

 

- ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی روز یکشنبه 20 بهمن 1392 درباره یک مدالیته جدید که شامل 7 موضوع از جمله پاسخ به سوال های آژانس درباره چاشنی های انفجاری است، توافق کردند.

 

-  ایران و گروه 1+5 روز سه شنبه 29 بهمن 1392 دور نخست مذاکرات درباره توافق جامع را در وین آغاز کردند.

 

- نخستین دور از مذاکرات ایران و 1+5 بر سر توافق جامع روزهای سه شنبه تا پنج شنبه 29 بهمن تا اول اسفند 92  در وین انجام شد.

 

- دور جدید مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 که در واقع اولین دور مذاکرات کارشناسی ایران و 1+5 درباره یک توافق جامع و بلند مدت است، روز چهارشنبه، 14 اسفند 1392در وین اتریش آغاز شد.

 

- کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز 16 اسفند وارد تهران شد. وی در این دیدار با وزیر امور خارجه ، رییس جمهور ، رییس مجلس، دبیر شورایعالی امنیت ملی و سعید جلیلی دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی گفتگو کرد. اشتون در پایان سفر ، بیانیه ای بسیار مداخله جویانه در امور داخلی ایران به بهانه مسئله حقوق بشر صادر کرد.

 

سال 1393 :

- اولین دور مذاکرات،   "وین 3"،  18 فروردین  در اتریش برگزار شد. این دور از مذاکرات در حالی برگزار شد که بعد از وین 2 ،گمانه‌زنی‌ها برای شروع نگارش پیش‌نویس توافق جامع مطرح شده بود.  مذاکرات به سرپرستی وزیر امورخارجه ایران، محمدجواد ظریف و کاترین اشتون، مسئول وقت سیاست خارجه اتحادیه اروپا،  و با حضور معاونان وزیران خارجه ایران و 1+5 برگزار شد و سه روز  طول کشید. پس از پایان این دور از مذاکرات، ظریف در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر در وین، از رسیدن به تفاهم 50 تا 60 درصدی خبر داد.

 

- 15 اردیبهشت ایران در رایزنی با رئیس بازرسان آژانس، پادمان راکتور اراک را بررسی کرد . در17اردیبهشت  ایران هفت گام همکاری با آژانس را اجرا کرد و بازرسان آژانس از معدن ساغند و کارخانه اردکان یزد بازدید کردند و در 22 اردیبهشت هم نشست ایران و آژانس برای ادامه گفت‌وگوها با عنوان«چارچوبی برای همکاری»برگزار شد.

 

- برگزاری «وین 4» در 23 اردیبهشت، مهم ترین رویداد این ماه بود. در این دور از مذاکرات انتظار می‌رفت که نگارش متن توافق آغاز شود، اما به علت اختلاف‌های زیاد این کار صورت نگرفت.طرف های مذاکره کننده با ایران، دوباره زیاده خواهی کردندو  طرح مسائل دیگر از جمله موضوع موشکی ایران از زبان مقامات اروپایی و آمریکایی، مذاکرات را از روال عادی دورکرد و حاصلش مذاکرات مستقیم در قالب گفت‌وگوهای دو و چند جانبه در سطوح بالا بود.

 

-31 اردیبهشت،  ایران و آژانس در نشستی در تهران در خصوص 5 اقدام عملی دیگر که باید تا 25 اوت،  سوم شهریور  به اجرا درمی‌آمد، توافق کردند.

 

- در اوایل خرداد، ظریف و اشتون در دیداری غیر رسمی در استانبول درباره گام نهایی توافقنامه ژنو با یکدیگر گفت‌وگو کردند.

 

- درنوزده خرداد، ژنو  اولین بار میزبان هیئت های مذاکره کننده ایران و آمریکابه سرپرستی معاونان وزیران خارجه دو کشور، بود.

در این مذاکرات که دو روز طول کشید، هلگا اشمید معاون رئیس سیاست خارجی وقت اتحادیه اروپا نیز حضور داشت و مقدمات  برای برگزاری «وین 5» آماده شد.

 

- 26 خرداد «وین 5» برگزار شد و ظریف در کنفرانس خبری پایانی این نشست از آغاز نگارش متن توافق با سرعت کم خبر داد.

 

-  در سی ام خرداد، صالحی در گفت‌وگو با اینترفکس از پایان تحقیقات آژانس درباره یکی از مهم‌ترین سوالات این نهاد بین المللی،  یعنی چاشنی‌های انفجاری خبر داد. زمزمه‌های تمدید مذاکرات بعد از تیرماه، در این دور از مذاکرات بود که شنیده شد.

 

- در تیر 93 روند مذاکرات دستخوش اتفاقات اساسی شد .11 تیر دور ششم مذاکرات در وین آغاز شد و تا 28 تیر ادامه یافت.

 

این دور از مذاکرات نیز با دیدار دو جانبه اشتون و ظریف و سپس دیدار دو جانبه معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا مانند مذاکرات قبلی آغاز شد. در ششمین دور مذاکرات که مذاکرات پایانی و در چارچوب مهلت اولیه تعیین شده برای مذاکرات، یعنی شش ماه اولیه بود، نگارش متن توافق ادامه یافت.

 

- 16تیر درخلال مذاکرات،مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان نظام،  نیاز قطعی کشور به غنی‌سازی را 190 هزار سو اعلام کردند.

 

- در 22 تیر، میز مذاکرات دستخوش تغییراتی اساسی شد ،از ایران، حسین فریدون، دستیار ویژه رئیس جمهور ،و از طرف مقابل وزیران خارجه آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان به مذاکرات وین 6 اضافه شدند. در 26 تیر، همان‌طور که پیش بینی می شد،تمدید توافق ژنو و مذاکرات جامع هسته‌ای در دستور کار مذاکرات در وین قرار گرفت و این دور از مذاکرات پس از 18 روز به پایان رسید و مذاکرات هسته‌ای برای چهار ماه دیگر تا 3 آذر 93 تمدید شد.

- سیدعباس عراقچی،عضو تیم مذاکره کننده هسته ای،  در پایان مذاکرات «وین 6» گفت: 2.8 میلیارد دلار دیگر از دارایی‌های ایران در مهلت تمدید آزاد می‌شود. همچنین قرار شد در مقابل  ایران 25 کیلوگرم اکسید اورانیوم 20 درصدی را به سوخت و  سه تن اورانیوم غنی شده (دورریز) را به اورانیوم طبیعی تبدیل کندکه این میزان بعدا به 4100 کیلوگرم رسید.

 

- 29 تیرماه اعلام شد‌که کاترین اشتون در دوره چهارماهه تمدید مذاکرات، هم‌چنان سرپرست مذاکرات و هماهنگ‌کننده 1+5 است.

 

-گرم‌ترین ماه سال روزهای نسبتا آرامی بود .در16 مرداد گفت‌وگوهای دوجانبه معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا در ژنوبرگزار شد.

 

- 25 مرداد، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب تلاش‌ها برای پیشبرد گفت‌وگو و همکاری‌ها بین ایران و آژانس وارد تهران شد و با ظریف، وزیرخارجه، صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و روحانی، رئیس جمهور ایران دیدار کرد.

 

- آمانو در کنفرانس خبری با صالحی توضیحات ایران درباره چاشنی‌های انفجاری را "ناهمخوان "با رویه‌های صنعتی ندانست.

 

- 20شهریور، معاونان وزیر خارجه ایران با نمایندگان سه کشور اروپایی (انگلیس،‌ فرانسه و آلمان) در گروه 1+5 در مقر سازمان ملل در وین دیدار کردند و پیش از آن هم گفت‌وگوهای دوجانبه میان معاونان وزیران امور خارجه ایران و آمریکا در ژنو پیش از مذاکرات نیویورک برگزار شد.

 

-اولین دور مذاکرات هسته‌ای، برای دوره چهارماهه تمدیدشد و در نیویورک ، پیش از نشست مجمع عمومی سازمان ملل،  در 25 شهریور دیدارهای دو جانبه ایران و آمریکا در سطح وزیران خارجه، معاونان و کارشناسان برگزار شد و بدون نتیجه مشخص پایان یافت. محمدجواد ظریف در گفت‌وگوهای مختلف بعد از مذاکرات وین 6 بر مقاومت ایران در برابر خواست‌های تحمیلی تاکید کرده است.

 

- در22مهر هشتمین دور مذاکرات ایران و 1+5 در وین برگزار شد. این دور از مذاکرات قرار بود صرفا به مذاکرات دو جانبه و سه جانبه معطوف شود، اما یک‌باره تصمیم،  تغییر کرد و تمامی معاونان 1+5 چند روز بعد به مذاکرات ملحق شدند. نشست سه جانبه کری، ظریف و اشتون در وین از دیگر تحولات این دور از مذاکرات بود. ادامه مذاکرات  بعد از سوم آذر، از دیگر موضوعاتی بود که این بار مذاکرات را تحت‌الشعاع قرار داد.

 

- در دهمین روز آبان،  اتحادیه اروپا، از برگزاری دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5،  در 27  آبان (18 نوامبر) در وین خبر داد و یک روز بعد سیدعباس عراقچی، عضو تیم مذاکره کننده هسته ای، از تغییر زمان و مکان مذاکرات ایران و 1+5 خبر داد. به گفته عراقچی  قرارشده بود مذاکرات ایران و 1+5 به سرپرستی محمدجواد ظریف و کاترین اشتون 20 آبان در مسقط پایتخت عمان و پس از مذاکرات سه‌جانبه وزیران خارجه ایران و آمریکا با  کاترین اشتون، برگزار ‌شود.

 

- مذاکرات کری، ظریف و اشتون با حضور وزیر خارجه عمان در 18 آبان  در مسقط برگزار شد و یک روز بعد از این مذاکرات، اولین اظهارنظرها درباره رسیدن به تفاهم حداقل در کلیت مسئله و موضوعات اساسی و نه مذاکرات جامع را سیدعباس عراقچی در عمان مطرح کرد. در این دور از مذاکرات که گمانه زنی ها درباره رسیدن به توافق بسیار افزایش یافته بود ، بدلیل زیاده خواهی های آمریکا  بدون نتیجه خاصی پایان یافت.

 

- دهمین دور گفت و گوها در 27 آبان  در وین برگزار شد. دو روز بعد، وزیر خارجه آمریکا به مذاکرات پیوست و دیدار سه جانبه ظریف، کری و اشتون برگزارشد و یک روز بعد با ورود وزرای خارجه سه کشور اروپایی، زمزمه هایی از احتمال بازگشت غیرمنتظره ظریف به تهران برای مشورت با مسوولان ارشد نظام شنیده شد، اما هنوز ساعتی از این خبر نگذشته بود که یک منبع دیگر نزدیک به تیم مذاکرات ایران اعلام کرد، ظریف به تهران بازنمی‌گردد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در جمع خبرنگاران درباره خبر بازگشتش به تهران، گفت: پیشنهاد جدید و قابل توجهی که بخواهم با خود به تهران ببرم، مطرح نشد، از این رو، سفرم به تهران را لغو کردم.

 

- هتل کوبورگ  در دوم آذر بی تردید کانون توجه بیشتر خبرنگاران و رسانه ها بود. ظریف، کری و اشتون، پنجمین بار  دیدار کردند و اولین دیدار دوجانبه وزیران خارجه ایران و آمریکا در چارچوب مذاکرات هسته‌ای برگزارشد. روز سوم آذر،  ظریف پر کار بود و با وزیر خارجه چین  و همچنین دوباره با کری دیدار کرد. همه منتظر برخاستن دود سفید از دودکش های کوبورگ بودند که رسانه ها از سفر فوری سعود الفیصل،‌ وزیر خارجه عربستان به اروپاو تماس نتانیاهو باکری خبر دادند و هوا سردترشد. در پایان این دور از مذاکرات و دیدارها،  دو طرف با گرفتن عکس یادگاری پایان مذاکرات را اعلام کردند . نتیجه مذاکرات،تمدید هفت ماه و هفت روزه مذاکرات بود.

 

- ظریف در کنفرانس خبری گفت: مذاکرات کمک کرده راه دشواری را به پیش ببریم و اگر مذاکرات تمدید شد برای این بودکه یک فرصت کوتاه را برای توافق فراهم کنیم. تلاش می کنیم در کوتاه‌ترین زمان به "تفاهم سیاسی" و بعد از آن به "تدوین تفاهم" برسیم.

 

-24 آذر، مذاکرات ایران و 1+5 با رایزنی معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا در ژنو بار دیگر آغاز شد.

- سوم دی،  ظریف با ارسال نامه ای به همتایانش در گروه 1+5، گفت : ایران با آنها در تعامل است. ظریف در این نامه بر رفع تمام تحریم‌ها به عنوان جزء اساسی هر توافقی تاکید کرد.

 

-ابتدای ماه بهمن با مذاکرات معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا در زوریخ، مذاکرات معاونان وزیران خارجه ایران و سه کشور اروپایی در استانبول، دیدار ظریف و کری در مونیخ در حاشیه کنفرانس امنیتی سالانه، دیدار وزیران خارجه ایران و آلمان،دیدار ظریف با آمانو و لاوروف در مونیخ ،دیدار با وزیر خارجه چین در تهران همراه بود. همه این دیدار ها یک پیام داشت و آن اینکه ایران بر سر حقوق اساسی خود ایستاده است .

- در این ماه نمایندگان مجلس شورای اسلامی یک فوریت طرح الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هسته‌ای ملت ایران را تصویب کردند.

- دراولین روزاسفند مذاکرات هیئت‌های ایران و آمریکا به سرپرستی سیدعباس عراقچی و وندی شرمن در ژنوآغاز شد.  علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران  و ارنست مونیز،  وزیر انرژی آمریکا به این مذاکرات پیوستند و گفت وگوها تخصصی تر دنبال شد.

 

- نشست عمومی معاونان وزیران خارجه ایران و 1+5 در مقر اتحادیه اروپا در ژنودر سوم اسفند برگزار شد. در 5 اسفندعراقچی با آمانو در وین دیدار کرد. در یازدهم این ماه مذاکرات معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا با حضور هلگا اشمید در مونترو سوییس ادامه یافت.

 

- همزمان با آغاز مذاکرات ایران و آمریکا در مونترو، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به آمریکا رفت و در آیپک علیه مذاکرات هسته‌ای و توافق احتمالی جامع با ایران سخنرانی کرد. سخنان وی در کنگره آمریکا واکنش‌های جدی رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و نمایندگان دموکرات این کشور را درپی داشت

 

- در روزهای سرد اسفند،  نشست های مختلف تیم مذاکره کننده برگزار شد:نشست عمومی معاونان وزیران خارجه ایران و 1+ 5، دیدار معاونان ظریف با همتایان چینی، روس و آلمانی. در پایان این دور ازمذاکرات مونترو ،عراقچی از افزایش پیشرفت‌ها در مذاکرات خبر داد.

- در 16 اسفند  فابیوس بعد از دیدار با کری که برای جلب بیشتر حمایت اروپا از توافق هسته‌ای احتمالی با ایران به پاریس سفر کرده بود،تعهدات تهران در چارچوب توافق جامع را ناکافی دانست.

 

-47 سناتور جمهوری‌خواه آمریکا در نامه‌ای به مقامات ایران هشدار دادند که هرگونه توافق هسته‌ای میان آمریکا و ایران فقط تا پایان دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما دوام خواهد داشت. اوباما از این نامه به عنوان «اتفاقی شرم آور»یادکرد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در موضع گیری ای ، نامه 47 سناتور آمریکایی را فاقد ارزش حقوقی دانست و آن را ترفند تبلیغاتی خواند.

- در هفته های آخر اسفند مذاکرات با جدیت بیشتری در لوزان پیگیری شد. مذاکرات لوزان تا جمعه 29 اسفند ادامه داشت . در پایان این مذاکرات دو طرف با از سرگیری مذاکرات در چهارم فروردین سال 94 موافقت کردند.

 

سال 1394:

- مذاکرات ایران و 5+1 از ششم فروردین در لوزان سوییس آغاز شد. محمد جواد ظریف و جان کری وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در این مذاکرات حضور دارند.

 

- وزرای امور خارجه انگلیس ، آلمان ، فرانسه ، چین و روسیه ، در روزهای هفتم و هشتم فروردین وارد لوزان شدند و به مذاکرات پیوستند.

 

- وزیر امور خارجه روسیه بعد از یک رفت و برگشت میان مسکو و لوزان ، باردیگر به مسکو برگشت. وزیر امور خارجه چین هم لوزان را ترک کرد. وزیر امور خارجه فرانسه یک رفت و برگشت میان لوزان و پاریس داشت. مذاکرات در سطوح مختلف و با فشردگی خاصی تا پاسی از شب ادامه دارد.

 

در پایان هشت روز مذاکرات لوزان، موسوم به لوزان 2، پنجشنبه 13 فروردین 1394 وزیر امور خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیانیه مشترک این دور از مذاکرات را در جمع خبرنگاران قرائت کردند که بر اساس این بیانیه برای همه موارد اختلافی راه‌حل‌هایی در نظر گرفته شده است.

 

جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 متشکل از چین، روسیه، فرانسه، آمریکا، انگلیس و آلمان در چارچوب عناصر مندرج در برنامه اقدام مشترک مورخ 24 نوامبر 2013 و متعاقب فرایند طولانی مذاکراتی پیچیده و طولانی در ابعاد فنی، حقوقی و سیاسی، به مجموعه ای از راه حل‌های لازم جهت نیل به برنامه جامع اقدام مشترک در شهر لوزان سویس دست یافتند. مجموعه متضمن این راه حل‌ها جنبه حقوقی نداشته و صرفا راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم خواهد ساخت. بر این اساس تدوین برنامه جامع اقدام مشترک با مبنا قرادادن این راه حل‌ها در آینده نزدیک آغاز خواهد شد.

 

تداوم برنامه هسته‌ای از جمله غنی‌سازی

 

در چارچوب راه‌حل‌های موجود، هیچ یک از تاسیسات و فعالیت های مرتبط هسته ای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نمی شود و فعالیت‌های هسته ای ایران در تمامی تاسیسات هسته ای از جمله نظنز، فردو، اصفهان و اراک ادامه خواهد یافت.

 

این راه‌حل‌های جامع، ادامه برنامه غنی‌سازی در داخل کشور را تضمین می‌کند و بر این اساس جمهوری اسلامی ایران قادر خواهد بود مطابق مفاد برنامه جامع اقدام مشترک تولید صنعتی سوخت هسته‌ای خود را برای تامین سوخت نیروگاه های هسته‌ای ادامه دهد.

 بر اساس راه‌حل به دست آمده، دوره زمانی برنامه جامع اقدام مشترک در خصوص برنامه غنی سازی ایران 10 ساله خواهد بود. در طول این مدت، تعداد بیش از  5000 ماشین سانتریفیوژ در نظنز به تولید مواد غنی شده در سطح 3.67 درصد ادامه خواهند داد. ماشین‌های اضافه بر این تعداد و زیرساخت‌های مرتبط با آنها جهت جایگزینی با ماشین‌هایی که در طول این زمان آسیب می بینند جمع آوری و تحت نظارت آژانس نگهداری خواهد شد. همچنین ایران قادر خواهد بود ذخایر موجود مواد غنی شده خود را برای تولید مجتمع سوخت هسته‌ای و یا صادرات آنها به بازارهای بین المللی در قبال خرید اورانیوم اختصاص دهد.

 

براساس راه حل‌های به دست آمده ایران برنامه تحقیق و توسعه خود را بر روی ماشین های پیشرفته ادامه خواهد داد و مراحل آغاز و تکمیل فرایند تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای 6-IR-4، IR-5 ،IR- و IR-8 را در طول دوره  زمانی 10 ساله برنامه جامع اقدام مشترک ادامه خواهد داد.

تاسیسات فردو

 

بر اساس راه حل های بدست آمده تاسیسات هسته ای  فردو به مرکز تحقیقات هسته ای و فیزیک پیشرفته تبدیل خواهد شد. بیش از 1000 ماشین سانتریفیوژ و تمامی زیرساخت آنها در فردو حفظ و نگهداری خواهند شد که از این میان دو آبشار سانتریفیوژ در چرخش خواهند بود. همچنین نیمی از تاسیسات فردو با همکاری برخی از کشورهای(1+5) به انجام تحقیقات پیشرفته هسته‌ای و تولید ایزوتوپ‌های پایدار که مصارف مهمی در صنعت، کشاورزی و پزشکی دارد، اختصاص پیدا می‌کند.

راکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک

مطابق راه‌حل‌های موجود؛ راکتور تحقیقاتی اراک آب سنگین باقی خواهد ماند و با انجام بازطراحی ارتقاء یافته و روزآمد خواهد شد. در باز طراحی راکتور ضمن کاهش میزان تولیدی پلوتونیوم، کارآیی راکتور اراک به میزان قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد. بازطراحی راکتور اراک در چارچوب یک  برنامه زمان بندی مشخص و در قالب یک پروژه بین‌المللی مشترک تحت مدیریت ایران آغاز و پس از آن بلافاصله ساخت آن شروع و در چارچوب یک برنامه زمان بندی تکمیل خواهد شد. تولید سوخت رآکتور اراک و اعطای گواهی بین المللی سوخت راکتور از جمله موارد این همکاریهای بین المللی خواهد بود. از طرف دیگر، کارخانه تولید آب سنگین نیز مانند قبل به کار خود ادامه خواهد داد.

 

پروتکل الحاقی

ایران در جهت شفافیت و اعتماد سازی به صورت داوطلبانه پروتکل الحاقی را به صورت موقت اجرا نموده و در ادامه فرآیند تصویب این پروتکل طبق یک جدول زمانی در چارچوب اختیارات رئیس‌ جمهور و مجلس شورای اسلامی به تصویب خواهد رسید.

لغو تحریم‌ها

براساس راه حل‌های بدست آمده، پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک ، تمامی قطعنامه های شورای امنیت لغو خواهد شد و همه تحریم‌های اقتصادی و مالی چندجانبه اروپا و یکجانبه امریکا از جمله تحریم های مالی، بانکی، بیمه، سرمایه گذاری و تمامی خدمات مرتبط با آنها در حوزه های مختلف از جمله نفت، گاز، پتروشیمی وخودور سازی فورا لغو خواهند شد. همچنین تحریم‌ها علیه اشخاص حقیقی و حقوقی، سازمان‌ها، نهادهای دولتی و خصوصی تحت تحریم‌های مرتبط هسته‌ای ایران از جمله؛ بانک مرکزی، سایر موسسات مالی و بانکی، سوئیفت، کشتیرانی و هواپیمایی جمهوری اسلامی، کشتیرانی نفت به‌طور همه‌جانبه فورا برداشته خواهند شد. همچنین کشورهای عضو گروه (1+5) متعهد هستند از وضع تحریم‌های جدید در موضوع هسته‌ای خودداری نمایند.

 

همکاری‌های بین المللی :

همکاری های بین المللی هسته ای با جمهوری اسلامی ایران از جمله با اعضای 1+5 در حوزه ساخت نیروگاه های هسته ای، راکتور تحقیقاتی، گداخت هسته ای، ایزوتوپ های پایدار، ایمنی هسته ای، پزشکی و کشاورزی هسته ای و ... امکان پذیر و ارتقاء پیدا خواهند کرد. بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک، دسترسی ایران به بازار جهانی، عرصه های تجاری، مالی، دانش فنی و انرژی نیز فراهم خواهد شد.

 

زمان بندی اجرا برنامه جامع اقدام مشترک

 

با پایان یافتن این مرحله از مذاکرات، تدوین پیش نویس برنامه جامع اقدام مشترک تا بازه زمانی 10 تیر در آینده نزدیک آغاز خواهد شد. با نهایی شدن متن، برنامه جامع اقدام مشترک در قالب قطعنامه ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد تایید قرار خواهد گرفت. جهت لازم الاجرا شدن برنامه جامع اقدام مشترک برای  تمامی کشورهای عضو سازمان ملل متحد، این قطعنامه همچون قطعنامه هایی که علیه ایران تصویب شده بودند تحت ماده 41 فصل هفتم منشور ملل متحد تصویب خواهد شد تا بتواند قطعنامه های قبلی را لغو کند.

 

طرف‌های برنامه جامع اقدام مشترک پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت، به یک دوره زمانی آماده سازی برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترک نیاز خواهند داشت. پس از طی مرحله آماده سازی و همزمان با شروع به اجرای اقدامات هسته ای از سوی ایران در یک روز تعیین شده لغو تمامی تحریم ها به طور خودکار  به اجراء در خواهد آمد.

در چارچوب راه‌حل‌های به دست آمده ؛ برای بازگشت پذیری متقابل تعهدات مندرج در برنامه جامع اقدام مشترک در صورت نقض  تعهدات از سوی هر یک از طرف ها سازو کار لازم پیش بینی شده است.

دور جدید رایزنی‌های هسته‌ای از چهارشنبه شب پنجم فروردین در لوزان سوئیس برگزار شد.