عقب نشینی رهبری یا یک گام به جلو؟
عقب نشینی رهبری یا یک گام به جلو؟
رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خود با کارگزاران نظام مواضع صریح خود
را در خصوص مذاکرات هسته ای بیان کردند، اما می توان برداشت های متفاوتی
از آن داشت.
دوم تیرماه 1394 برابر با ششم ماه مبارک رمضان کارگزاران و مسئولین نظام با مقام معظم رهبری دیداری داشتند که در آن رهبر معظم انقلاب به صراحت در خصوص مذاکرات هسته ای و تیم مذاکره کننده نکاتی را بیان داشتند. ایشان درخصوص تیم مذاکره کننده فرمودند: " بنده هیئت مذاکره‌کننده را - همین دوستانی که این مدّت این زحمات را بر دوش گرفته‌اند - هم امین میدانم، هم غیور میدانم، هم شجاع میدانم، هم متدیّن میدانم؛ این را همه بدانند. "
این عبارات معنا و مفهوم واضح و مشخصی دارند اما می توان تعابیر متفاوتی را از آن برداشت کرد. حال چرا این عبارات در این زمان و برای این افراد بکار برده شده است؟ چرا رهبر انقلاب همه را در دانستن این موضوع مورد خطاب قرار دادند؟ چرا این مقدار از حمایت در زمان مذاکرات قبلی دیده نمی شد؟ آیا عقب نشینی از سوی رهبر انقلاب صورت گرفته است یا موضوع چیز دیگریست؟ اساسا ًدر چه زمانی حمایت صورت می گیرد؟ و نکته قابل توجه اینکه این حمایت علنی، بارها و بارها تکرار می شود. پاسخ به این سوالات می تواند ذهن را برای برداشت صحیح از این رویکرد روشنتر کند.
تا اینجای بحث را نگه دارید تا در پایان به پاسخ دست پیدا کنیم.
مقام معظم رهبری در این دیدار درخصوص محدودیت ها و لغو تحریم ها نیز مواضع خود را اینبار شفافتر از قبل مطرح کردند و فرمودند:
" محدودیّت ده‌ساله را ما قبول نداریم؛ ما مقدار سالهای معیّنی را که مورد قبول ما است به مجموعه‌ی هیئت مذاکره‌کننده گفته‌ایم که چه مقدار، محدودیّت را قبول کرده‌ایم، امّا تعداد سالهای محدودیّت را گفته‌ایم ده سال و دوازده سال و این چیزهایی که این حضرات میگویند قبول نداریم."
" تحریمهای اقتصادی و مالی و بانکی، چه آنچه به شورای امنیّت ارتباط پیدا میکند، چه آنچه به کنگره‌ی آمریکا ارتباط پیدا میکند، چه آنچه به دولت آمریکا ارتباط پیدا میکند، همه باید فوراً در هنگام امضای موافقت‌نامه لغو بشود؛ بقیّه‌ی تحریمها هم در فاصله‌های معقول ]لغو بشود"[.
" این را ما مطلقاً قبول نداریم؛ لغو تحریمها منوط به اجرای تعهّداتی که ایران میکند نیست. البتّه لغو تحریم یک مراحل اجرائی‌ای دارد، ما این را قبول داریم؛ اجرائیّات لغو تحریم با اجرائیّاتی که ایران به عهده میگیرد، باید متناظر باشند"
" ما دنبال توافقیم. اگر کسی بگوید که در مسئولین جمهوری اسلامی کسی هست که توافق را نمیخواهد، خلاف گفته؛ این را همه بدانند."
" ما دنبال از بین بردن و برداشتن تحریمها هستیم؛ هدف ما از این مذاکرات لغو تحریمها است؛ جدّاً دنبال این هستیم که این تحریمها لغو بشود؛ امّا درعین‌حال خود این تحریمها را ما فرصت میدانیم."
در نگاه سطحی اول به فرمایشات مقام معظم رهبری این نکته به چشم می خورد که عجب! رهبری نه تنها با توافق بلکه حتی در یک بازه زمانی مشخص با لغو تحریم ها نیز مشکلی ندارد و این یعنی عقب نشینی از مواضع قبلی که می فرمودند لغو تحریم ها در زمان امضای توافق. حال آنکه از مجموع بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص حمایت از تیم مذاکره کننده و تبیین خط مشی و خطوط قرمز این نکته به وضوح روشن است که مذاکرات در مرحله بسیار حساسی قرار دارد. رهبر انقلاب تا آنجا نگران این مذاکرات است که به نظر می رسد برای بند بند نگارش توافق نامه نیز با تیم مذاکره کننده همراه است. مقام عظمای ولایت با وجود شناخت کامل از تیم مذاکره کننده حمایت خود را در برابر انتقاد منتقدین قرار داده است تا تیم مذاکره کننده به بهترین نحو ممکن بتواند عمل کند و این یعنی حکمت.
در واقع باید اینگونه به سوالات بالا پاسخ داد که حمایت رهبر معظم انقلاب از تیم مذاکره کننده به این دلیل نیست که عقب نشینی از خطوط قرمز صورت گرفته است و یا فشار چانه زنندگان موثر واقع شده است. بلکه این به آن جهت است که الان وقت هزینه کردن است همانطور که خود ایشان در بخشی از سخنانشان می فرمایند: "ما عقیده نداریم که در یک مذاکره هیچ هزینه‌ای نباید داد، هیچ عقب‌گردی نسبت به بخشی از موضوعات نباید کرد" بنابراین حال که رهبر انقلاب در آن جایگاه و منزلت برای افزایش توان چانه زنی تیم مذاکره کننده حمایت بی حد و حصر خود را برایشان هزینه می کند، آیا بهتر نیست در این شرایط حساس همانند زمانی که تیم ملی فوتبال نیاز به حمایت دارد و نه انتقاد، دست از انتقادهای غیر مستند و غیر مستدل برداریم تا تیم مذاکره کننده با حمایت مردمی و اشراف کامل رهبر عزیز انقلاب در موضوع هسته ای سربلند و پیروزمندانه بیرون آیند؟
